کشاورزی ارگانیک
اصول کشاورزي ارگانيک
اصول کشاورزی ارگانیک : کشاورزي ارگانيک بر پايهی اصول خاصي بنا نهاده شده است که آشنايي با اين اصول جهت درک بهتر کشاورزي ارگانيک ضروري است. اين اصول، اساس رشد و توسعهی کشاورزي ارگانيک را فراهم نمودهاند و باعث بهبود و ارتقاء جهاني کشاورزي شدهاند. بکارگیری این اصول در کشاورزي به داشتن احساس مسئوليت گسترده در حمايت از خاک، آب، گياهان و حيوانات و دستورالعملهاي توليد، فرآوري و توزيع غذا و ساير کالاها بستگی دارد. اعتقاد به اينکه زندگي انساني وابستگي شديدي به پويايي باغات دارند و آنها ميراثي ارزشمند براي نسلهاي آينده هستند، حائز اهمیت است. اصول کشاورزي ارگانيک براي کليه حرکات ارگانيک در جهان و در تمام جهات سودمند میباشد و توسعه، پيشرفت و هدايت کليهی برنامه ها و استانداردها و همچنين هماهنگي را در عرصهی جهان باعث شده است.
- اصل سلامت
- اصل اکولوژي
- اصل انصاف و عدالت
- اصل مراقبت
هر يک از اصول فوق در ادامه مشروحا توضيح داده ميشود. اين اصول تماما سودمند هستند و با اصول اخلاقي و روح عمل آميخته هستند.
اصل سلامت
کشاورزي ارگانيک سلامت خاک ها، گياهان، حيوانات، انسان ها و کرهی زمين را که هيچ يک از ديگري مجزا و مستقل نيست را باید حفظ و افزايش دهد. اين اصل خاطر نشان ميسازد که سلامت افراد و جوامع انسانی از سلامت اکوسيستم مجزا نبوده و خاکهاي سالم، محصولات سالم و حيوانات و انسانهاي سالم را بوجود ميآورند.
سلامت به معني راستي و درستي در کليهی سيستمهاي زندگي است و فقط به نبودن بيماريها نيست بلکه نگهداري فيزيکي و عقلاني جامعه و اکولوژي را نیز شامل میشود. مصونيت، ارتقاء و پيشرفت، تهذيب اخلاق از صفات کليدي و اختصاصي سلامت هستند. نقش کشاورزي ارگانيک چه در کشاورزي و چه در فرآوري و چه در توزيع يا مصرف، پايداري و افزايش سلامت اکوسيستمها و ارگانيسمها از کوچکترين مخلوقات در خاک تا انسان ميباشد. از سوی ديگر باید از کاربرد تقويت کنندهها (کودها)، آفت کش ها، داروهاي حيواني و افزودنيهاي غذايي که ممکن است تاثيرات زيان باري به سلامت داشته باشد پرهيز شود.
اصل اکولوژی
کشاورزي ارگانيک باید براساس سيستمها و سيکلهاي اکولوژيکي، کار با آنها، رقابت آنها و کمک به پايداري آنها بنيان گذاشته شود.
ريشههاي اين اصل کشاورزي ارگانيک درون سيستمهاي زنده و پویای اکولوژيکي قرار دارد و نشان دهندهی اين است که توليد بر اساس چرخهها و پروسههاي اکولوژيکي میباشد. در کشاورزي ارگانيک، چراگاهها و سيستمهاي برداشت از منابع وحشي (طبيعي) باید متناسب با بالانسهاي اکولوژيکي و سيکلهای طبيعي باشد.
مديريت ارگانيک باید با شرايط محلي مانند اکولوژي و فرهنگ تنظيم گردد. عوامل و نهادهها باید به وسيلهی استفاده مجدد (بازيافت)، بازچرخ مواد، مديرت مناسب مواد و انرژي کاهش يابد و ارتقاء کيفيت محيط و کاهش فشار بر منابع در دستور کار قرار گيرد. کشاورزي ارگانيک باید در ميان برنامههاي نظام کشاورزي به تعادل و بالانس اکولوژيکي، استقرار طبيعت، حفظ تنوع ژنتيکي و کشاورزي توجه نمايد. کساني که محصولات کشاورزي ارگانيک را توليد، فراوري، تجارت و يا مصرف مينمايند، باید از محيط عمومي شامل باغها، کليماها، مکانهاي طبيعي، زيستگاهها و آب و هوا حمايت نمايند.
اصل انصاف و عدالت
کشاورزي ارگانيک بايد با توجه به فرصت ها و قابليت هاي زندگي و محيطهاي عمومي، اطمينان از انصاف را ايجاد نمايد. تاکيدات اين اصل بر اين است که آنهايي که درگير کشاورزي ارگانيک شدهاند باید روابط انساني را به طريقي هدايت نمايند که در تمام سطوح از رعايت عدالت و انصاف براي تمام اعضاء دست اندرکار، کشاورزان، کارگرها، فراوري کنندگان، تجار و مصرف کنندگان اطمينان حاصل نمايند.
کشاورزي ارگانيک باید براي هر شخصي که درگير آن ميشود کيفيت خوبي از زندگي را ايجاد نمايد و به کاهش تنگدستي و فقر و حاکميت غذاي سالم کمک نمايد. اين اصل بيان مينمايد که حيوانات بايد در طول زندگي با شرايطي که مطابق با فيزيولوژي و رفتارهاي طبيعي و رفاه آنهاست پرورش يابند.
اصل مراقبت
کشاورزي ارگانيک باید به صورت پيشگيرانه و مسئولانه به منظور حمايت از سلامت و آسايش نسلهاي بعد و محيط مديريت شود. کشاورزي ارگانيک، سيستم پايدار و زندهاي است که به شرايط و تقاضاهاي داخلي و خارجي پاسخ ميدهد. اطلاعات و مفاهيم اکوسيستم و کشاورزي باید تحت مراقبت قرار گيرد تا از ارائهی مفاهيم معيوب و ناقص جلوگيري شود. اقدامات پيشگيرانه و ضمانت (گواهی کردن) به عنوان کليد مرتبط با توسعه و تکنولوژي در اين اصل کشاورزي ارگانيک برگزيده شدهاند. علوم متنوعي براي اطمينان از سلامتي و درستي کشاورزي و اکولوژي مورد نياز است و البته دانش علمي به تنهايي کافي نيست. تجربه عملي، تجميع افکار، سنتهاي ملي و دانش بومي براي آزمايش و ارائهی راه حل پيشنهادي صحيح نيز، ضروري است. کشاورزي ارگانيک باید از اظهار بدون دليل خطرات تکنولوژي هاي مناسب و مورد قبول ممانعت نمايد.
مزرعه ارگانیک
کشاورزی ارگانیک سیستم مدیریت زیست محیطی تولید به منظور ترویج و افزایش تنوع زیستی، چرخه های زیستی و فعالیت بیولوژیکی خاک است. بر اساس حداقل استفاده از ورودی خارج از مزرعه، و در فعالیت های مدیریتی به منظور باز دادن، حمایت کردن و بالا بردن توازن زیستی است.
مصرف بی رویه نهاده های شیمیایی در حوزه کشاورزی، سلامت کشاورزان و مصرف کنندگان جامعه را تهدید نموده است و موجب بروز بیماریهای پوستی، سرطان ها، مسمومیت های منجر به مرگ، بیماریهای مزمن، تخریب محیط زیست و کشت بوم های طبیعی و به هم خوردن تعادل های طبیعی شده است. بنابر این در سالهای اخیر، سلامت محصولات کشاورزی و توسعه کشاورزی ارگانیک بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
کشاورزي ارگانيک با اکولوژي هماهنگ است و باعث تثبيت بافت خاک، حفظ چرخه آب، چرخه کربن، چرخه مواد غذايي و آلودگي کمتر زمين وآب و هوا می گردد.
سیستم محصولات ارگانیک (مزرعه ارگانیک) طراحی می شود به منظور:
- بالا بردن تنوع زیستی در داخل کل سیستم
- حفظ سلامت آب، خاک، هوا
- ایجاد کشاورزی پایدار
- افزایش فعالیت زیستی خاک
- نگهداری طولانی مدت حاصلخیزی خاک
- بازیافت زائدات از گیاهان و حیوانات به منظور برگشت مواد مغذی به زمین، به معنی کم کردن استفاده از منابع تجدید ناپذیر
- بهبود کیفیت ، سلامت و طعم محصولات کشاورزی و غذایی
- افزایش سلامت اکوسیستم ها
- حفظ منابع آبی
- عدم استفاده از نهاده های شیمیایی و پر خطر
- کاهش خطر ابتلا به بیماری ها
- کمک به حفظ سلامت جوامع بشری
چرا ارگانیک؟
روند تولید محصول ارگانیک، صرفا عدم استفاده از نهاده های شیمیایی نیست…
کشاورزی ارگانیک استفاده صحیح، اخلاقی و منصفانه از منابع طبیعی(آب، خاک، گیاه و…)، موجودات زنده، همچنین احیای میکروارگانیسم های زیستی است.
بلکه تمامی موارد زیر باید رعایت گردد:
- خـاك ايمن: حداقل از ۳ سال قبل از برداشت محصول، زمـين زراعــي نبايستي با آب فاضلاب آبياري شده باشد. خاك نيز بايد عاري از املاح سرب، كلرايد پتاسيم و…. باشد.
- عدم اصلاح سازي: هرگونه مواد افزودني (مثل شيرين كننده ها و رنگ دهنده هاي مصنوعي)، پرتو دهي با پرتوهاي يونيزه كننده و اصلاح ژنتيك در روند توليد محصول نبايستي بكار رفته باشد.
- ذخيره سازي و انبار مجزا: محصولات ارگانيك بايد از محصولات غير ارگانيك تفكيك شده و به طور جداگانه نگهداري شوند.
- عدم استفاده از مواد شيميايي مصنوعي: عدم استفاده از تركيبات شيميايي مصنوعي نظير كودهاي شيميايي، آفت كش ها، حشره كش ها و علف كش ها. (حداقل از ۳ سال قبل از برداشت محصول)
کشاورزی زیستی را در پیش می گیریم تا به خودمان و نسل های آینده، ارزش و احترام داشته هایمان و سخاوت زمین را یادآوری کنیم….
تا فراموش نکنیم؛ زمین پاک را از پدرانمان به ارث نبرده ایم، بلکه از فرزندانمان به امانیت گرفته ایم!
ارگانیک تکریم طبیعت، حفظ و احیای ارزش ها و نعمت های خدادادی است…
اصول کشاورزي ارگانيک :
کشت و کار اراضی کشاورزی و نگهداری دام به شیوه های مرسوم، صدماتی را بر منا ظر تحت کشت و محیط های طبیعی و به دنبال آن بر روی فضای زنده و نواحی حیاتی مورد استفاده کل جمعیت، وارد می نماید. یک کشاورز مجبور به نگهداری این منابع حیاتی به صورتی سالم و فعال در زمان های طولانی می باشد، به همین دلیل است که او اساس یک شیوه ی زندگی سالم را فراهم می آورد. کشاورزی ارگانیک تلاش می کند تا این نیازمندی ها را با اجتناب از کاربرد مواد شیمیایی مصنوعی، تا حد بالاترین استانداردهای ممکن، برآورده نماید. کشاورزی بر طبق قوانین ذاتی طبیعت، یعنی نگهداری چرخه های انرژی و مواد غذایی در شکل بسته اش، کمک می کند تا کمترین عوارض ممکن را به تعادل طبیعی وارد نماییم.
کشاورزی ارگانیک در اصطلاح علمی، بدین معنی می باشد:
- عدم استفاده از کودهای شیمیایی محلول و به جای آن، استفاده ی بجا و مناسب از کودهای طبیعی تولید شده در مزرعه (مانند کمپوست و کود حیوانی هوادهی شده)، کود سبز، مالچ، تناوب زراعی و شخم دقیق خاک؛
- عدم استفاده از علف کش ها و به جای آن، کنترل مکانیکی یا حرارتی و کاربرد محصولات پوششی (مالچ)
- عدم استفاده از آفت کش های شیمیایی مصنوعی و به جای آن، افزایش سلامت خاک، انتخاب گونه هایی که مناسب آن محل می باشند و استفاده از واریته های مقاوم و استفاده از عوامل فعال طبیعی.